Uit mijn eigen liefde voor erfgoed kan ik het goed begrijpen, maar steeds meer onderzoeken zorgen er voor dat het nu ook officieel is bewezen: erfgoed maakt gelukkiger! Uit het rapport Heritage Counts 2014 blijkt dat het bezoeken van historisch erfgoed gelukkiger maakt dan sporten of naar kunst kijken. De onderzoekers gaan zelfs zo ver dat ze stellen dat het bezoek aan een historische locatie zo helend voor de geest is dat er een bedrag van 1646 pond tegenover zou staan.
Heritage Counts 2014 is het dertiende jaarlijkse onderzoek van English Heritage. Dat jaar focuste het rapport op het thema ‘de waarde van erfgoed’. Een belangrijke bevinding uit het onderzoek bleek dat zeven van de tien Britten erfgoed belangrijk vindt voor de lokale gemeenschap. Uit het onderzoek blijkt dan ook dat het bezoeken van een historische locatie of het meewerken aan een erfgoedproject mensen verbindt en er nieuwe vriendschappen en netwerken ontstaan, dit leidt vervolgens tot een verhoogd sociaal kapitaal in de gemeenschap. Andere resultaten uit het onderzoek zijn:
- 92% van de erfgoedvrijwilligers ontmoet nieuwe mensen door middel van hun betrokkenheid bij erfgoedprojecten
- 95% van de respondenten met erfgoedprojecten in hun omgeving is het er mee eens dat zo’n project een goede plek is om deel te nemen aan sociale activiteiten
Daarnaast blijkt dat erfgoed niet alleen gelukkiger maakt, maar ook zorgt voor meer zelfvertrouwen en vaardigheden bij erfgoedvrijwilligers. Zo wijst het onderzoek uit:
- Interactie met de lokale historische omgeving helpt jongeren bij het ontwikkelen van belangrijke algemene vaardigheden
- Bouwvaardigheden zijn cruciaal om onze historische omgeving te behouden
- Betrokkenheid bij een erfgoedproject kan het gevoel van waarde en eigenwaarde verbeteren
- Erfgoedvrijwilligerswerk kan de geestelijke gezondheid en het welzijn verbeteren
- Het bezoeken van erfgoed heeft een belangrijke invloed op het welzijn en de tevredenheid met het leven
Tot slot wijst het onderzoek uit dat erfgoed niet alleen een verbetering geeft in de persoonlijke ontwikkeling, maar ook invloed heeft op de omgeving:
- Erfgoed stimuleert verbindingen tussen mensen en groepen in lokale gebieden
- Erfgoed is van cruciaal belang voor het succes van het toerisme
- Erfgoedattracties stimuleren de lokale economie
- Investeringen in de historische omgeving verhogen de trots in de omgeving en stimuleren sociale interactie
Naast erfgoed is ook bewezen dat de maatschappelijke waarde van cultuur in de ruime betekenis van het woord hoger ligt dan de maatschappelijke kosten. In het onderzoek De Waarde van Cultuur in Cijfers (2011) van Atlas voor Gemeenten is de belangrijkste conclusie immers dat cultuur jaarlijks meer aan de welvaart toevoegt dan de belastingbetaler erin stopt. Ook over de grens is deze stelling bewezen. In het rapport Heritage Counts 2016 is een infographic opgenomen die laat zien dat een investering van één pond er maar liefst drieëntwintig oplevert.
In het onderzoek van de Atlas voor Gemeenten is in tegenstelling tot in het maatschappelijk debat ook gekeken naar de ‘zachte’ waarden van cultuur en niet alleen de directe inkomsten. Als we het over zo’n zachte waarde hebben wordt bijvoorbeeld de leefbaarheid van de grote steden bedoeld. Mensen betalen immers niet alleen voor de oppervlakte van hun huis maar ook voor de omgeving. De steden en wijken die in trek zijn, hebben veel culturele voorzieningen. Uit onderzoek is zelfs gebleken dat de kansen op de arbeidsmarkt en huwelijksmarkt in steden met veel culturele voorzieningen groter zijn, zonder dat die locaties per se bezocht worden.
Vera Weterings
Nieuwsgierig naar de onderzoeken? Lees het rapport Heritage Counts 2014, bekijk de infographic Heritage Counts 2016 of lees het onderzoek De Waarde van Cultuur in Cijfers (2011) van Atlas voor Gemeenten.