Alphen aan den Rijn ging dit weekend tweeduizend jaar terug in de tijd. In het centrum van Alphen aan den Rijn waren een Romeinse ambachtenmarkt, Romeinse muziek, militaire shows en zelfs een Romeins kampement. Alsof de Romeinen nooit waren vertrokken uit Albaniana, oftewel Alphen aan den Rijn.
Hoogtepunt van het weekend was de mogelijkheid om net als de Romeinen te varen over de Oude Rijn en nog geheel in stijl ook. Speciaal voor het Romeins weekend was het Romeinse schip uit Woerden in Alphen aangemeerd en kon iedereen tegen een kleine vergoeding mee op de replica van de Romeinse rijnaak ‘De Meern 1’, de Per Mare ad Laurium. De naam is afgeleid van de oorspronkelijke vindplaats van het gereconstrueerde Romeinse schip, Laurium, een castellum aan de Rhenus, oftewel Woerden.
Resten van ‘De Meern 1’ werden in 1997 in Veldhuizen, tegenwoordig betere bekend als Leidsche Rijn, gevonden en in 2003 opgegraven. Het schip was niet enig in zijn soort. Dit type schepen werd in de eerste eeuw na Christus gebruikt en er zijn meerdere van dit soort scheepswrakken in het oorspronkelijke stroomgebied van de Rijn gevonden. In Woerden alleen al werden zeven wrakken blootgelegd, maar deze bleken incompleet.
Na opgraving van de resten van de zes schepen werden deze overgebracht naar de Ketelhaven en in latere instantie naar Lelystad. Daar is 95% van de scheepsresten geconserveerd. Ondanks herhaalde pogingen is het echter nooit gelukt de complete collectie Zwammerdamschepen te restaureren en tentoon te stellen. Slechts de kano’s 3 en 5 zijn voor het publiek te zien geweest in Rotterdam en in Lelystad, evenals de losse planken van de Zwammerdam 2. Het wrak van ‘De Meern 1’ was nog gaaf en werd geconserveerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Sinds augustus 2015 is het vrachtschip De Meern 1 te zien in Castellum Hoge Woerd. Archeon streeft er naar om de overige schepen ook tentoon te stellen en werkt momenteel aan een restauratieproject. In het Archeon kunnen bezoekers de werkzaamheden op de voet volgen.
Terug naar de reconstructie van ‘De Meern 1’, dit schip werd op 4 april 2009 ter water gelaten. Het schip was oorspronkelijk een zeilschip, maar maakte ook gebruik van de stroming van de Rijn en werd waarschijnlijk ook regelmatig met mankracht voortgetrokken. Tegenwoordig wordt het aangedreven door twee onzichtbaar ingebouwde motoren. Het is 24,65 meter lang en 2,82 meter breed.
Naast een boottocht maken, konden bezoekers over een Romeinse ambachtenmarkt struinen met diverse wapenwerktuigen, maar ook make-up en voedsel. Zo was het ook mogelijk om in een Romeinse taverne te proeven van moretum (kruidenkaas) op panis (brood). Ook kon van tijd tot tijd worden gekeken naar shows van de gladiatrixen van Verus Historia en demonstreerden de soldaten van Gemina een ballista, oftewel Romeinse katapult.
Tot slot werd in het weekend het boek Beauty en Fashion: De laatste trends uit het Oude Rome gepresenteerd. Het boek onthult de schoonheidsgeheimen uit de Romeinse tijd aan de hand van klassieke teksten, beelden, schilderijen en archeologische vondsten. De recepten, tips en patronen maken Romeinse parfum, make-up, haardracht, kleding en lichaamsverzorging bereikbaar voor hedendaagse beauties. Zo wordt in het boek bijvoorbeeld uitgelegd hoe je volgens Romeins recept parfum of wax kan maken. Al met al een geslaagd Romeins weekend, voor herhaling vatbaar.
Vera Weterings