In de tentoonstelling Topstukken in perspectief in het Nationaal Archief zijn vijftien archiefstukken geselecteerd die stuk voor stuk een belangwekkend historisch moment markeren. Het oudste topstuk is het Plakkaat van Verlatinge (1581), waarin de Spaanse koning Philip II niet langer wordt erkend als heer der Nederlanden. Meest recente hoogtepunt uit het Nationaal Archief is de abdicatie (troonsafstand) van koningin Beatrix (2013). Andere archiefstukken die getoond worden zijn de Statenbijbel (1637), de Vrede van Munster (1648), het scheidingsverdrag van België en Nederland (1839), de Grondwet van Thorbecke (1848) en het Kinderwetje van Van Houten (1874) samen met contextstukken. Het Nationaal Archief is zich ervan bewust dat de collectie zoals deze is gevormd slechts één perspectief biedt.
Om de getoonde objecten meer in perspectief te plaatsen geven bekende personen uit onder meer de politiek, de media en de wetenschap er hun eigen visie op. In video-interviews vertellen zij welk specifiek archiefstuk voor hen belangrijk is en waarom het hen raakt. Zo praat de voorzitter van de Tweede Kamer Khadija Arib over de grondwet uit 1848, schrijfster Franca Treur over de Statenbijbel, koningshuisdeskundige Marc van der Linden over de abdicatie van Beatrix en millennial-expert Talitha Muusse de Wet die in 1956 de handelingsonbekwaamheid voor getrouwde vrouwen ophief.
Ook het perspectief van de bezoeker is belangrijk. Welk topstuk raakt hen het meest en waarom? Bezoekers zelf mogen meepraten over de keuze van de stukken en de eventuele eenzijdigheid van het geëxposeerde. In het midden van de tentoonstellingsruimte is een ‘stemtafel’ gemaakt, waar bezoekers hun mening kunnen geven. Daarnaast organiseert het Nationaal Archief bij de tentoonstelling rondleidingen, debatten, lezingen en andere evenementen. Binnen deze programmering is volop ruimte voor gesprek.
Vera Weterings
De tentoonstelling Topstukken in perspectief is tot en met 5 januari 2020 in het Nationaal Archief te bezoeken.