Petronius. Het diner van Trimalchio vertaald door Vincent Hunink
(oorspronkelijke titel Cena Trimalchionis)
Athenaeum - Polak & Van Gennep, Amsterdam 2017
ISBN 9 78925 302283
Gebonden
93 pagina’s
€ 9,99
Petronius. Het diner van Trimalchio
Hoewel we momenteel nog middenin de Week van de Klassieken zitten, komt de Boekenweek ook al weer dichterbij. Deze Week is sinds 1932 een jaarlijks terugkerende "week" met twee weekenden ter promotie van het (Nederlandstalige) boek, dit jaar van 25 maart tot en met 2 april . De Boekenweek heeft tot doel de positie van het algemene boek in de samenleving steviger te verankeren, eerst en vooral door het publiek te laten ontdekken welk een rijk boekenaanbod er het hele jaar rond in de boekwinkel te vinden is. Het thema van 2017 is 'Verboden vruchten', zo staat beschreven op Boekenweek.nl:
“De mens is genotzuchtig. Maar toegeven aan genot levert soms strijd op, met ons geweten, onze levensovertuiging, onze omgeving en onze fysieke dan wel geestelijke grenzen. Wel willen, niet mogen, toch doen: verboden vruchten, zowel in het leven als in de letteren.”
Welk antiek werk is er dan niet beter om opnieuw onder de aandacht te brengen dan de vreetzakken in de Romeinse klassieker Satyricon. Het Satyricon is een uitzondering in de Romeinse literatuur die over het algemeen vrij serieus en ingetogen is. Het werk van de hand van de Romeins schrijver Gaius Petronius Arbiter (27-65) is een Romeinse schelmenroman die fragmentarisch overgeleverd is in diverse middeleeuwse manuscripten en is ook wat betreft het oeuvre van Petronius een vreemde eend in de bijt.
Doordat de Satyricon slechts fragmentarisch is bewaard zitten er grote gaten in de tekst, dit maakt de tekst soms lastig leesbaar. De passage over Het diner van Trimalchio vormt een samenhangend, vrijwel ononderbroken geheel. Petronius was ceremoniemeester aan het keizerlijk hof en beschreef in zijn roman een levendig diner, het is een van de bekendste scènes uit de literatuur van de oudheid geworden. Latinist Vincent Hunink (1962) aan de Radboud Universiteit Nijmegen besloot ter gelegenheid van het thema ‘Verboden vruchten’ een speciale deeluitgave van zijn vertaling van Petronius’ Satyricon (2006) uit te brengen: Het diner van Trimalchio. Het diner bij Trimalchio is het bekendste fragment uit de Satyricon. Deze bekendheid is deels de danken aan de controversiële film 'Satyricon' van Fellini uit 1969, waarvan Hunink een still gebruikt voor de kaft van zijn boek.
De hoofdfiguren van het verhaal zijn een voormalige slaaf, de verteller, Encolpius (‘Schootventje) en zijn jonge seksvriendje, Giton (‘Boy next door’) die een ongebonden bestaan leiden en verzeild raken in een orgie en een uitzinnig decadent maal, het beroemde ´diner van Trimalchio'. In andere Romeinse literatuur is niet zoveel decadentie bij elkaar te vinden.
“Je zou denken dat je in een musical zat en niet in de eetkamer van een heer van stand. In elk geval werden er werkelijk prachtige amuses geserveerd. Iedereen was inmiddels gaan aanliggen (…).” (p. 13)
Het fictieve diner is niet alleen buitengewoon interessant vanwege het afwijkende onderwerp, maar ook vanwege de opzettelijk slordige spreektaal die wordt gebruikt. Hunink laat deze platte dialogen in zijn vertaling bijzonder fraai tot zijn recht komen.
“(…) Er zit een goeie boterham in! Literatuur daar hebt-ie nou genoeg mee zitten knoeien.” (p. 35)
Mocht je als lezer gecharmeerd zijn van Het diner van Trimalchio, dan raad ik je aan de volledige vertaling van de Satyrica van Petronius ook te lezen, deze is ook van de hand van Hunink en bevat ook meer achtergrondinformatie over de roman als geheel en de ontwikkeling van het verhaal. Al met al is Het diner van Trimalchio een zeer vermakelijk verhaal dat alle vooroordelen over het decadente Romeinse leven tot leven doet komen. Het diner bevat alle ingrediënten voor een wilde Romeinse nacht: van overmatig drankgebruik tot uitzonderlijke gerechten en van bizarre shows tot vrije seks.
Vera Weterings
Meer recensies van vertalingen van Vincent Hunink vind je op onze site:
Pingback:
Als muren konden spreken… leven in een Romeinse stadsvilla |