Weesp door de lens van Violette Cornelius

‘Weesp’, Tekst Jan G. Elburg. Fotografie Violette Cornelius.

De naam Violette Cornelius (1919-1998) zal tegenwoordig nog maar bij weinig mensen een belletje doen rinkelen. Toch wordt haar werk tegenwoordig van dezelfde kwaliteit geacht als dat van veel bekendere tijdgenoten als Cas Oorthuys, Ato Kando en Ed van der Elsken met wie ze tijdens haar carrière heeft samengewerkt en wordt haar archief bewaard in het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam.

Dat Cornelius lange tijd onbekend is gebleven bij het grote publiek heeft te maken met haar frequente en langdurige afwezigheid uit Nederland, zowel tijdens haar loopbaan als daarna. Hoewel ze al in de jaren 1960 door Irak trok om exotische plaatjes te schieten, betrof een van haar vroegere projecten de fotografische bijdrage aan een informatief boekje over Weesp. Het voorlichtingsgidsje behandelt het Weesp van de jaren ’50, de tijd van de wederopbouw en is uitgebracht ter ere van de geboorte van de 10.000e inwoner. De bijgevoegde teksten in het krachtig vormgegeven werk zijn van de hand van de dichter/schrijver Jan Elburg en geven het geheel de indruk van een gedrukt polygoonjournaal waar het positivisme en de ondernemingszin in de naoorlogse jaren vanaf spat.

Als het doel van het boekje niet zo onschuldig was, de promotie van het Vechtstadje, zou je het bijna propaganda kunnen noemen, zo fraai worden Weesp en haar industrieën omschreven en op een voetstuk geplaatst. Niet alleen Weesp als bedrijvige industriestad komt aan bod, met haar chocolade-, gummi- en rijwielenfabriek, maar ook de geschiedenis van de stad. De rijke historie wordt de lezer nostalgisch onder de neus gewreven. Dat het boekje tevens zo gericht is op de Weesper bedrijvigheid is niet verwonderlijk, het blijkt ook mede mogelijk gemaakt te zijn door het industrieel potentieel van de stad. Onder andere Magneet, de gebroeders Hamstra, De Valk en natuurlijk Van Houten droegen bij aan de totstandkoming van de gids. Bovendien waren het de jaren van de wederopbouw, waar hard werken en een vast vertrouwen in de toekomst door industriële ontwikkelingen gemeengoed waren.

Wouter van Dijk