Alle Amsterdamse Akten

 

In maar liefst negen maanden tijd zijn door vrijwilligers 100.000 Amsterdamse notariële akten ingevoerd in het VeleHanden project Alle Amsterdamse Akten van het Stadsarchief Amsterdam. Om dat te vieren organiseerde het archief donderdag 13 juli 2017 een bijeenkomst voor de vrijwilligers, het was een gezellige middag waar onder het genot van een stukje taart het invoeren van de 100.000ste scan werd gevierd en men kon luisteren naar een interessant verhaal van onderzoekster Marieke de Winkel.

Tentoonstelling Museum Het Rembrandthuis
Marieke de Winkel

De Winkel vertelde over de beroemde ets ‘het bruggetje van Jan Six’ van Rembrandt die momenteel ook te zien is in de tentoonstelling Rembrandt en Jan Six. De ets en de vriendschap in Museum Het Rembrandthuis in Amsterdam. De ets stamt uit 1645 en zou volgens een geschrift van Gersaint de ets zijn die in Nederland het bruggetje van Six werd genoemd. Het verhaal ging immers dat Rembrandt bij Six op bezoek was en bij hem de maaltijd ging nuttigen, omdat de mosterd ontbrak stuurde Six een bediende op pad om mosterd te halen. Rembrandt ging toen de weddenschap aan dat hij in de tussentijd een ets kon maken. Het resultaat zou het ‘bruggetje van Jan Six’ zijn. Maar is dat ook zo? Het verhaal lijkt te mooi om waar te zijn. kunsthistorici hebben dan ook al honderd jaar geleden deze theorie verworpen om verschillende redenen. Zo zou het onrealistisch zijn dat Rembrandt een gevernist plaatje op zak had en zou hij meer tijd nodig hebben voor een gedetailleerde schets als deze. Toch heeft De Winkel besloten het verhaal uit de prullenbak te halen en opnieuw te onderzoeken. Recente kunsthistorici steunen haar vermoeden dat het verhaal wellicht toch klopt. Zo zijn kunsthistorici er heden ten dage steeds meer van overtuigd dat Rembrandt wel degelijk met geverniste plaatjes op zak liep. Ook als we de ets proberen te lokaliseren met behulp van oude kaarten en een boedelinventaris lijkt het steeds waarschijnlijker dat het bruggetje op de ets daadwerkelijk het bruggetje van Jan Six was. Met zekerheid is het volgens De Winkel helaas nog niet te stellen, uitsluitsel hoopt ze te halen uit het archief van de familie Six dat binnenkort online komt. In ieder geval was haar verhaal erg vermakelijk en liet het goed zien wat voor interessante verhalen het notarieel archief kan ontrafelen.

Dat de verhalen uit het notarieel archief de moeite waard zijn wordt nogmaals benadrukt tijdens de vooruitblik van de najaarstentoonstelling die middag. De grote tentoonstelling Kijk Amsterdam 1700-1800 in de tentoonstellingsruimte gaat immers gepaard met een kleinere expositie waarbij in verschillende vitrines in het archief aandacht wordt geschonken aan het notarieel archief. De tentoonstelling Kijk Amsterdam 1700-1800 toont de levendige achttiende eeuw aan de hand van tekeningen.

Naast een vooruitblik op de nieuwe tentoonstelling werd die middag ook een tipje van de sluier opgelicht van de documentaire die in het najaar wordt uitgezonden over het schip De Rooswijk. Dit VOC-schip verging in januari 1740 bij de zandbank Goodwin Sands bij Kent toen het op weg was naar Indië. Middels een duikprogramma wordt het schip onderzocht en is duidelijk geworden wat voor mooie geschiedenis er met de vondsten te vertellen zijn. Omroep WNL kreeg toegang tot de opgravingen en heeft hier een documentaire van gemaakt die eind van de zomer te zien zal zijn bij de NPO.

Pauline van den Heuvel, Stadsarchief Amsterdam

Na afloop van deze goedgevulde middag was er voor de vrijwilligers gelegenheid om de punten die zij verdienen met het invoeren en controleren van de scans in te wisselen voor boeken. Ook lag er voor iedereen een cadeausetje ansichtkaarten klaar om te bedanken voor de inzet en zodat er weer vol goede moed verder gewerkt kan worden aan het ontsluiten van de vele Amsterdamse Akten. Op naar de 200.000ste scan!

Vera Weterings