Jarenlang heeft de Museumvereniging succesvol het museumweekend georganiseerd. Vorig jaar vond de 33ste editie plaats, dit jaar wordt voor het eerst de Museumweek georganiseerd. Tijdens deze Museumweek worden niet alleen volop extra activiteiten in musea door het hele land heen georganiseerd, maar worden musea ook extra onder de aandacht gebracht met een grote mediacampagne. Mirjam Moll, manager collectieve promotie van de Museumvereniging, vertelt over het idee achter de Week:
“Doel van de eerste Nationale Museumweek is om heel Nederland trots te laten zijn op hun eigen kunstschatten in de regio en meer waardering te laten krijgen voor de musea in hun buurt! Daarom brengen we de kunstobjecten dit keer naar buiten. Voor iedereen bereikbaar, ook voor hen die nooit naar een museum gaan.”
Tijdens de Museumweek wordt aandacht gevraagd voor de circa 65 miljoen kunstwerken die zich in de 450 Nederlandse musea bevinden. De Museumvereniging heeft voor deze eerste Nationale Museumweek de handen ineen geslagen met Xsaga, ontwerpbureau Lava en Q&A Communicatie. Xsaga is een advies- en produktiebureau voor brandactivation, event en entertainmentmarketing. Samen werd enkele maanden geleden de campagne ‘Ons echte goud’ bedacht. Doel van de campagne was op een nieuwe manier Nederland interesseren voor de vele museumschatten. Uiteindelijk werd de volgende campagne uitgewerkt: zeven enorme gouden kunstschatten zullen tijdens de Week Nederland verrassen en trots maken, om zo te laten zien dat ‘het echte goud’ dichterbij is dan iedereen denkt. Patrick Roubroeks, directeur Xsaga over de campagne:
“Nooit eerder zijn er in Nederland op een dergelijke grootschalige wijze kunstwerken zo vol in de schijnwerpers gezet! Dagelijks, één week lang, worden zeven kunstprojecten met zeven heel verschillende technieken opgeblazen en onvermijdbaar gemaakt.”
De aftrap voor de bijzondere campagne werd vrijdagochtend, 17 april 2015, in Middelburg op de Markt verricht met de onthulling van het eerste gouden pronkstuk: een veertien meter hoog gouden beeld van Eva. Hoewel het beeld misschien iets weg heeft van het bekende Oscar-beeldje, is het gebaseerd op een topstuk uit de collectie van het Zeeuws Museum: een zestiende-eeuwse ivoren mesheft in de vorm van Eva van zo’n 8 cm groot. De meshelft verbeeldt volgens het christelijke geloof de eerste vrouw op aarde, Eva die van de verboden appel proefde en Adam tot hetzelfde verleidde. Met deze handeling verloor de mens zijn onschuld en werd uit het paradijs verjaagd. Burgemeester Bergmann onthulde het beeld:
“Vandaag heeft Zeeland met 'Eva' het échte goud gekregen. Dit beeldje ligt hier in het museum, maar nu krijgt heel Zeeland en Nederland het te zien en haar verhaal hopelijk te horen. Trotsmakend!”
Het tweede pronkstuk werd zaterdagochtend, 18 april 2015, in Maastricht onthuld met bijzonder nieuws: in de ENCI-groeve in Maastricht werd tijdens een excursie van de Nederlandse Geologische Vereniging een vierde Mosasaurus gevonden door vader Jos en zoon Lars Barten. De vondst werd bekend gemaakt bij de onthulling van een 3D-projectie van een bewegende Mosasaurus van maar liefst 40 meter hoog en 15 meter breed op het Onze Lieve Vrouwenplein. Een Mosasaurus is een reusachtig zeereptiel, ook wel maashagedis genoemd. De eerste Mosasaurus werd in 1766 gevonden in de mergelgroeven van de Sint-Pietersberg ten zuiden van Maastricht.
Zondagmorgen, 19 april 2015, werd op de Korenmarkt in Arnhem het derde pronkstuk onthuld: de Poldermolen. Oorspronkelijk werd de Poldermolen gebruikt om de Oostpolder droog te malen. Het water werd naar het Zuidlaardermeer afgevoerd. Nederland telde in de zeventiende eeuw ruim 10.000 molens. De Poldermolen wordt gezien als oer-Hollandse molen en is het symbool voor de maakbaarheid van Nederland: het poldermodel. De Poldermolen was tot 1963 in gebruik. In 1918 kwam de eerste molen naar het Nederlands Openluchtmuseum, inmiddels telt het museum elf molens. Tijdens de derde onthulling werden maar liefst 2.755 kleine gouden poldermolens onthuld. De replica’s waren met een 3D-printer gemaakt. Burgemeester Kaiser over de onthulling:
“Dit is koren op onze molen: zo brengen we in het hart van het uitgaansgebied het Openluchtmuseum onder de aandacht van een breed publiek.”
In Hanzestad Kampen werd het vierde gouden pronkstuk onthuld: een gouden drinkhoorn die zes meter uitsteekt boven de gebouwen van de Plantage. Opmerkelijk is dat dit gouden pronkstuk is gebaseerd op het oudst bekende zilveren gildestuk in Nederland: de drinkhoorn van het Sint Anna- of Rijnschippersgilde uit 1369. Deze drinkhoorn bevindt zich in de collectie van het Stedelijk Museum Kampen en toont drie schilden. Zo is de voorstelling van Anna- te-Drieën, een zeilschip en de apostel Paulus met het zwaard en het boek op de drinkhoorn afgebeeld.
Op dinsdagavond, 21 april 2015, werd het vijfde pronkstuk in Hoorn onthuld. Ik had de eer hierbij aanwezig te zijn en het VOC-schip de Halve Maen als prachtige projectie op een waterscherm de haven van Hoorn binnen te zien varen. Momenteel is een schaalmodel van het VOC-jacht de Halve Maen, een bruikleen van Museum Hannemahuis, in het Westfries Museum te bewonderen. Ook is van het schip een replica gemaakt die uit het New Netherlands Museum woensdag 22 april aankwam in IJmuiden. Hier wordt het museumschip klaar gemaakt voor de zeiltocht naar Hoorn, waar het op 23 mei de haven zal binnen varen.
De Halve Maen dankt zijn bekendheid aan de ontdekkingsreis die Henry Hudson in 1609 in opdracht van de VOC maakte. Hudson maakte de reis in opdracht van de VOC en verkende de oostkust van Noord-Amerika in de hoop een Noordwestelijke doorvaart naar Indië te vinden. Die alternatieve zeeroute vond hij niet, wel gaf de reis aanzet tot de stichting van de kolonie Nieuw-Nederland en Nieuw-Amsterdam, het huidige New York. Ook dankt de Hudsonbaai aan deze tocht zijn naam.
Op het 18 Septemberplein in Eindhoven werden woensdagmiddag, 22 april 2015, vijf gouden DAF's onthuld. De DAF, Van Doorne’s Automobiel Fabriek, is een echte gezinsauto en was zijn tijd ver vooruit. De DAF 33 had de unieke Variomatic-transmissie, de voorloper van de nu zo populaire CVT. De DAF 33 is een puur Nederlandse uitvinding en droeg sterk bij aan de groei van onze mobiliteit en economie. Tussen 1966 en 1974 werden er 131.621 exemplaren geproduceerd. De goudkleurige DAF auto’s trokken veel bekijks op het 18 Septemberplein en zijn nog tot en met zondag 26 april 2015 in het DAF Museum in Eindhoven te bewonderen.
Het laatste pronkstuk werd donderdag 23 april ’s ochtends op de Lange Pijp in Leeuwarden onthuld: een gigantische gouden replica van het zwaard van Grutte Pier. Het gouden exemplaar is gigantisch, maar ook het vijftiende-eeuwse exemplaar is niet mis: het zwaard is maar liefst 2,13 meter lang en 6,6 kilo zwaar. De Biedenhänder moest dan ook met twee handen worden gehanteerd. Ten tijde van Grutte Pier en zijn zwaard waren er gevechten tussen Hollanders en Friesen. Het zwaard van Grutte Pier is uiteindelijk symbool geworden voor de Friese vrijheidsstrijd. Zo gaat het verhaal dat Grutte Pier met zijn zwaard mensen de volgende zin liet zeggen: Bûter, brea en griene tsiis, wa’t dat net sizze kin, is gjin oprjochte Fries. Op deze manier kon aan de uitspraak gehoord worden of ze wel echt Fries waren. Het gehele jaar is het zwaard te bezichtigen in het Fries Museum dat in de aanloop naar de Museumweek donderdag 16 april met 40% van de publieksstemmen de Bank Giro Museumprijs 2015 won.
Hoewel de eerste Nationale Museumweek nu al een succes mag worden genoemd en de campagne erg geslaagd was, is het toch jammer dat er niet meer uit is gehaald. Natuurlijk heeft het wel wat geheimzinnigs; die onthullingen. Het niet weten wat voor een bijzonder pronkstuk wordt onthuld zorgt voor een unieke ervaring. Echter, hierdoor was ook pas op het laatste moment bij het grote publiek bekend waar, wanneer en vooral ook welk pronkstuk onthuld werd. Daarbij waren de pronkstukken ook zeer tijdelijk te zien. Zo is de grote drinkhoorn die in Kampen te zien was inmiddels al weer afgebroken. Zonde! De organisatie heeft waarschijnlijk veel tijd en energie gestoken in het onthullen van de pronkstukken, terwijl er slechts vluchtig van de bijzondere campagne genoten kan worden. Uiteraard zorgt dit voor iets exclusief, het geeft een mysterieus sausje aan de campagne Ons echte goud, maar zou de organisatie niet nog meer aandacht en museumbezoekers trekken wanneer de pronkstukken als plaatselijke evenementen bekend waren gemaakt of langduriger te bezichtigen waren in plaats van middels advertenties als ‘onze gouden auto morgen in Eindhoven’? Desalniettemin doet deze aanpak in zijn geheel niet onder voor het feit dat de Museumvereniging met de Museumweek veel landelijke en regionale aandacht heeft gekregen van radio, tv en kranten. Daarbij tonen de positieve reacties die de pronkstukken hebben gekregen aan dat de Museumvereniging haar doel heeft bereikt: Nederland tijdens de Museumweek trots maken op onze kunstschatten en regionaal meer waardering krijgen voor de musea in de buurt.
Vera Weterings
In het kader van de Nationale Museumweek (18 t/m 26 april 2015) publiceert Hereditas Nexus deze week extra recensies van tentoonstellingspublicaties en museale werken.
Pingback:
Hoorn in het teken van De Halve Maen |
Pingback:
Nationale Museumweek van start |