Escaperooms zijn er in allerlei soorten en maten, maar een escaperoom in een museum was er tot voor kort in Nederland niet. Wel waren er op musea geïnspireerde escaperooms, zoals Het Museum in Breda; een kamer waar je oog in oog komt te staan met criminelen die je meeslepen in de grootste juwelenroof van deze eeuw! Ook is er in Limburg de zogenoemde Night at the museum waarin je het museum ’s-nachts bewaakt terwijl er allerlei objecten tot leven komen. In het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) is sinds 1 juli in de indrukwekkende Tempelzaal van het museum een grote transportkist te vinden, de nieuwste escaperoom Museum Escape.
Maar voordat we een tipje van de sluier oplichten, wat is een escaperoom eigenlijk? De laatste jaren zijn escaperooms razend populair geworden. Waar Nederland in 2013 nog slechts één zo’n kamer (in Bunschoten) telde waren dat er drie jaar later al ruim 130 en inmiddels zijn het er al meer dan vijfhonderd. Deze kamers van waaruit je moet ‘ontsnappen’ door puzzels op te lossen zijn in korte tijd een echt groepsuitje geworden; escaperooms concurreren flink met andere groepsactiviteiten zoals karten, bowlen en paintballen. Het idee van een escaperoom is dat je je met een paar vrienden of collega’s laat opsluiten in een ruimte. Als team ga je vervolgens aan de slag met raadsels en puzzels om de code te kraken en uit de ruimte te kunnen ontsnappen.
In de Museum Escape in het RMO is deze zomervakantie een mysterieuze transportkist te vinden. Onderzoek van de conservatoren heeft aangetoond dat de kist verzegeld is door de obscure archeoloog R.C. Reuvers. De familie van deze archeoloog is ingelicht en heeft besloten de kist beperkt open te stellen voor publiek. In slechts drie kwartier worden bezoekers aan Museum Escape uitgedaagd om de mysteriën van de kist op te lossen. Deelnemers worden uitgedaagd om puzzels op te lossen, raadsels te ontcijferen en aanwijzingen te verzamelen en dat alles met een archeologische knipoog. Uniek aan deze escaperoom is ook dat er echte archeologische objecten in de ruimte aanwezig zijn en de makers van de escaperoom, Novitas Heritage, nauw hebben samengewerkt met musea, gamedesigners, tentoonstellingsbouwers en storytellingexperts.
Zodra je Museum Escape binnenstapt ervaar je direct hoe deze escaperoom is verbonden met het archeologisch verleden van Holland. Je lost net als een echte archeoloog puzzels op aan de hand van het archeologisch verleden van Zuid-Holland; van de Romeinse Limes tot de Graven van Holland. Je gaat aan de slag met scherven, maakt kennis met dendrologie, gebruikt röntgenstraling en leert de beginselen van numismatiek. Gaandeweg kom je erachter dat archeologie meer is dan alleen graafwerk, maar ook veel speuren, puzzelen en toetsen voordat de vondsten in een museum terecht komen. Én die boodschap overbrengen is ook precies het doel van Museum Escape. De provincie Zuid-Holland steunt het project en hoopt op deze manier een groter publiek kennis te laten maken met een relatief onbekende kant van de archeologie; het speurwerk naast het alom bekende graafwerk.
Het is niet de eerste keer dat Novitas experimenteert met een escaperoom, vorig jaar organiseerden zij tijdens de Nationale Archeologiedagen in het Archeologiehuis Zuid-Holland een escaperoom-variant. Tijdens het weekend van 15 en 16 oktober konden bezoekers aan de slag met een mysterieuze kist, de kist van graaf Floris V. Deze pop-up escaperoom was gericht op het openen van een mysterieuze kist die, zo luidt het verhaal bij de puzzel, ontdekt werd tijdens de verkenning van de Middeleeuwse fundamenten van de Ridderzaal in de aanloop naar de verbouwing in 2020. Onder de Ridderzaal zouden archeologen een zevenhonderd jaar oud kistje dat uit de tijd van graaf Floris V stamde gevonden hebben. Een eerste datering wees erop dat de kist even oud is als de Ridderzaal zelf. Is er een link met degene die de Ridderzaal heeft voltooid, Floris V?
De kist tijdens de Nationale Archeologiedagen laat net als de escaperoom in het RMO zien dat archeologie veel meer omvat dan alleen oude vondsten uit de grond opgraven. Aan de hand van een spannend verhaal wordt het publiek meegesleept in het ontrafelen van mysterieuze archeologische vondsten en het duiden van ons verleden. Zo wordt het archeologisch verleden van Zuid-Holland dichter bij de mensen gebracht en leert men spelenderwijs meer over onze archeologie en geschiedenis. Nieuwsgierig? Het mysterie van archeoloog Reuvers is nu in Leiden te ontrafelen. Museum Escape is tijdens de zomervakantie (1 juli tot en met 3 september) in het RMO te vinden. Daarna zal de kist achtereenvolgens in verschillende musea opduiken. Op iedere nieuwe locatie wordt een ander archeologisch verhaal verteld.
Vera Weterings
Meer informatie kun je vinden op de website van Museum Escape.