2.000.000 x Fotoburo De Boer

IMG_4113

Het nieuws van ruim een halve eeuw Nederlandse geschiedenis is in beeld grotendeels terug te vinden in de collectie van Fotoburo de Boer. Inmiddels is het alweer ruim tweeënhalf jaar geleden dat het Noord-Hollands Archief de fotocollectie van Fotoburo de Boer inclusief alle rechten daarop overgedragen kreeg van oud-persfotograaf Poppe de Boer. Het archief kocht de foto’s – om precies te zijn op dinsdag 15 oktober 2013 – vanwege het belang van de collectie. De collectie geeft namelijk een goed beeld van de totale geschiedenis van de periode van 1945-2004 van zuidelijk Noord-Holland en deels ook de rest van Nederland. Inmiddels is een deel van de collectie gedigitaliseerd en laat het Noord-Hollands Archief het publiek kennismaken met de beelden middels een tentoonstelling.

Poppe de Boer
Poppe de Boer

De tentoonstelling werd afgelopen zaterdag 9 juli in de Toneelschuur in Haarlem ingeleid en officieel geopend met een korte toespraak van Poppe de Boer. Op de tentoonstelling is een veelzijdig beeld van zo’n zestig jaar Nederlandse geschiedenis bij elkaar gebracht; van sportevenement tot koninklijk bezoek en van protest tot popconcert. Zo mochten in de collectie De Boer foto’s van het legendarische concert van The Beatles in Blokker niet ontbreken en zeker ook niet de foto van Cees de Boer, vader van Poppe de Boer, die zangeres Ria Kuyken fotografeerde toen zij werd aangevallen door een beer tijdens een generale repetitie in Circus Toni Boltini. De Boer won hiermee in 1962 de prestigieuze World Press Photo in de categorie nieuws.

De collectie van Fotoburo de Boer is uniek omdat deze foto’s omvat van zeer uiteenlopende gebeurtenissen, zoals ongevallen, politiek, sport en festiviteiten. Ook zijn er foto’s van memorabele momenten, zoals de bevrijding van Haarlem, Koninklijke bezoeken en de huldiging van Yvonne van Gennip na de Olympische Spelen op de Grote Markt. Daarnaast bevinden zich in de collectie ook foto’s van bekende Haarlemmers, zoals Harry Mulisch en Boudewijn de Groot. Naast de diversiteit van de collectie is ook de omvang uitzonderlijk, het gaat namelijk om maar liefst twee miljoen negatieven (grotendeels kleinbeeldnegatieven, maar ook glasnegatieven, rol- en vlakfilms) die ook nog eens zeer goed gedocumenteerd zijn.

IMG_4125
Detail logboek

Sinds 1952 hield Cees de Boer logboeken bij waarin hij per dag noteerde van welke onderwerpen foto’s werden gemaakt, welk nummer de negatieven hadden en in welke publicatie ze verschenen. Deze nauwkeurige documentatie zorgde er niet alleen voor dat eenvoudig te zien was hoe vaak de foto’s van het persbureau gepubliceerd werden, maar ook hoeveel foto’s er werden gemaakt. In de beginjaren waren dit zo’n één tot vijf onderwerpen per dag en in de loop van de jaren – toen het bureau ook meerdere persfotografen kreeg – liep dit op tot zo’n twintig onderwerpen per dag.

IMG_4121
Onderwerpskaarten

Naast de logboeken werden ook onderwerpkaarten bijgehouden. Tot circa 1957 zijn deze gebeurtenissen handgeschreven, daarna zijn ze uitgetypt. In totaal gaat het om zo´n negenduizend onderwerpkaarten en circa twaalfduizend onderwerpen. Om de collectie beter toegankelijk te maken heeft het archief deze onderwerpkaarten door Picturae laten digitaliseren en vraagt het nu hulp bij het ontsluiten van de informatie via de crowdsourcingwebsite VeleHanden. Op deze site kunnen mensen de informatie op de kaarten overtypen zodat er straks via de database van het Noord-Hollands Archief eenvoudig op onderwerp of persoonsnaam gezocht kan worden. In de tentoonstelling vraagt het archief op een originele wijze aandacht voor deze crowdsourcingactie. Er is namelijk een enorme kaartenbak geplaatst waar mensen als ware ze zelf een archivaris de collectie foto’s kunnen ordenen op onderwerp. Hebben ze de smaak te pakken? Dan kunnen ze thuis verdergaan door een handje te helpen op VeleHanden.

Vera Weterings

De tentoonstelling 2.000.000 x Fotoburo De Boer. Een halve eeuw persfotografie is tot en met 17 september 2016 te bezoeken in het Noord-Hollands Archief in Haarlem.