Wie kent hem niet: Joost van den Vondel? Vondel was een Nederlandse dichter en toneelschrijver die vooral bekendheid heeft gekregen met zijn dramatische werk Gijsbrecht van Aemstel (1637). Cultuurhistoricus en neerlandicus Piet Calis vertelt over de dichter des vaderlands:

 “Vondel is de beste Nederlandse dichter, echt de allerbeste! Niet om religieuze redenen vind ik dat, maar vanwege zijn poëzie. Vondel is bij uitstek de dichter des vaderlands, een groot strijder voor tolerantie en tegen gewetensdrang. De doopsgezinden, waar hij en zijn familie toe behoorden, maakten voor zeven procent deel uit van de bevolking. In 1641 voegde Vondel zich bij de katholieken, die ook een minderheid vormden ten opzichte van de calvinisten. Dan kies je voor een vervolgde religie.”

Wat velen echter niet weten is dat onze dichter des vaderlands niet in Nederland geboren is. Dat is te vinden in zijn ondertrouwakte die bewaard is gebleven in het Stadsarchief Amsterdam. Daarin staat vermeldt dat Vondel (23) in 1610 in ondertrouw trad met Maaike de Wolf (24). Allebei waren zij afkomstig uit Keulen en wonende in de Warmoesstraat. De moeder van Joost – Sara Cranen – en vader De Wolf waren getuigen. Een beroep werd niet vermeld bij deze akte. Dit huwelijk met Sara was Vondels eerste huwelijk en duurde tot 1635 toen Sara stierf.

Vondel werd op 17 november 1587 in Keulen geboren als oudste van zeven kinderen van Joost van den Vondel en Sara Cranen. Vondels doopsgezinde ouders waren in 1582 de stad Antwerpen ontvlucht. Waarschijnlijk leverde hun godsdienstige overtuiging ook in Keulen problemen op, want het gezin vertrok in 1595. In Utrecht ging Joost naar school. In maart 1597 vestigde de familie zich in de Warmoesstraat te Amsterdam, waar Vondel sr. koopman van zijde werd, voornamelijk van kousen. De zaak heette de Trouw.

Vera Weterings