Nubië. Land van de zwarte farao’s

Egypte is het land dat met farao’s wordt geassocieerd, maar ten zuiden van Egypte woonden ook farao’s die de macht van de Egyptenaren evenaarden. In de archeologische blockbustertentoonstelling in het Drents Museum staan de farao’s uit Nubië centraal. Lange tijd werd Nubië voorgesteld als kolonie van Egypte, maar in deze tentoonstelling doet het Drents Museum eer aan de Afrikaanse grootmacht en haar rijke cultuur.

Aan de hand van indrukwekkende schatten uit de periode van 2400 voor Christus tot 350 na Christus komt het verhaal van de haat-liefde verhouding tussen het oude Egypte en de Nubische koninkrijken tot leven. In de tentoonstelling is vooral aandacht voor de periode tussen 750 en 664 voor Christus toen de Nubiërs Egypte veroverden en de Zwarte Farao’s van Nubië over het Egyptische Rijk regeerden. De Zwarte Farao’s zorgden in deze periode voor een culturele vernieuwing in Nubië en Egypte. Absolute topstukken in de expositie zijn de vondsten uit de piramide van koning Taharqa en de gouden juwelen uit andere Nubische piramiden, waaronder die van meerdere Nubische koninginnen.

Toen de drie opeenvolgende Nubische koninkrijken, die van Kerma, Napata en Meroë, op het hoogtepunt van hun macht waren, deden ze niet onder voor dat van de Egyptenaren. Dat is onder andere te zien aan de imposante grafheuvel in tempels van de koningen van Kerma. Uit die grafheuvels zijn diverse grafbedden en delen daarvan te zien die vaak versierd werden met de poten van vee. Dieren speelden immers een belangrijke rol in de religie van de inwoners van Kerma. De poten van de bedden waarop de overleden heersers zijn opgebaard zijn vaak uitgesneden in de vorm van runderpoten. Men vermoed dat runderen een belangrijke manier waren om uit te dragen hoe rijk iemand was.

Echter niet alleen in Kerma, ook ten tijde van de andere koninkrijken speelden dieren een belangrijke rol. Zo had koningin Amanikhatashan van het Meroë-koninkrijk bijvoorbeeld een lamp met handvat in de vorm van een paard. Een grafbed uit de Nepata-periode heeft een poot die ontspringt uit de rug van een eend.

In de tentoonstelling zijn maar liefst 303 objecten uit de collectie van het Museum of Fine Arts in het Drents Museum te zien die de rijkdom verbeelden; van armbaden tot grafbedden en van amuletten tot aardewerk. Kortom, je kijkt je ogen uit bij deze tentoonstelling en maakt tegelijkertijd kennis met de fascinerende oude cultuur van de Nubiërs.

Vera Weterings

De tentoonstelling Nubië. Land van de zwarte farao’s is nog tot en met 5 mei 2019 te bezoeken in het Drents Museum in Assen.