Veelzijdig Rotterdam

Johann-Hameter-brug-over-de-Koningshaven-Rotterdam-1876
Johann Hameter, Brug over de Koningshaven (1876)

Het vooroorlogse Rotterdam toont een schril contrast met het hedendaagse Rotterdam, een moderne stad met veel beton. Zaterdag 24 januari 2015 opende het Nederlands Fotomuseum de tentoonstelling Rotterdam in the Picture | 175 jaar fotografie in Rotterdam. Jules Deelder, nachtburgemeester van Rotterdam las toen een aantal gedichten over de stad voor, waarin dit beeld van Rotterdam als moderne stad goed naar voren kwam:

Stadsgezicht

“Tegenwoordigheid van geest
en realisme in ’t kwadraat
vieren onverstoorbaar feest
in een opgebroken straat

Hoog en spijkerhard de hemel
met een blikkerende zon of
zwart en laag in wilde wemel
langs skeletten van beton

Doorheen geloken luxaflexen
tórenhoog de wooncomplexen
stapelen den einder dicht

Posthistorisch vergezicht –
Rotterdam gehakt uit marmer
kant'lend in het tegenlicht”

Jules Deelder

jules deelder nfmDe tentoonstelling toont echter niet alleen een bekend, modern Rotterdam, maar laat de bezoeker kennis maken met een schilderachtig vooroorlogs Rotterdam. Het Rotterdam met het station bij de Beurs, de waterweg naar zee en vele monumentale panden. De beelden zijn zo pittoresk dat ze eerder aan schilderijen doen denken dan aan foto's. De beelden van voor 1900 tonen romantische zwart-wit beelden zoals we die gewend zijn van oude ansichtkaarten. De locaties van de foto’s zijn nauwelijks te herkennen, zo nu en dan piekt de Laurenskerk boven de daken uit, maar over het algemeen zijn het onbekende stadsgezichten.

Hoewel je het misschien zou verwachten, vormt de tentoonstelling geen chronologische tijdreis die de geschiedenis van Rotterdam in beeld brengt. Ook pretendeert de tentoonstelling geen thematisch overzicht te geven van kenmerken van de stad. Nee, de tentoonstelling biedt een overzicht van het Rotterdam door de ogen van 175 jaar fotografie. Hoewel het constant veranderende Rotterdam al sinds de begindagen van de fotografie in beeld wordt gebracht, is er over Rotterdam nog niet eerder een tentoonstelling gemaakt die zo'n breed beeld geeft van zowel de stad als de fotografie die er heeft plaatsgevonden sinds het medium bestaat.

Johann Hameter, Station bij de Beurs (1877)
Johann Hameter, Station bij de Beurs (1877)

Aan de hand van foto’s van onder meer Cas Oorthuys, Bas Princen, Eva Besnyö en Otto Snoek wordt de veelzijdigheid van de stad Rotterdam in beeld gebracht. Van de haven tot de multiculturele samenleving, van de moderne architectuur tot het vooroorlogse Rotterdam. Rotterdam in the Picture biedt een kennismaking met het onbekende, vooroorlogse Rotterdam.

Vera Weterings

De tentoonstelling Rotterdam in the Picture | 175 jaar fotografie in Rotterdam is tot en met 17 mei 2015 te bezoeken bij het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam.