Recensent: Vera Weterings
Beeldende Architectuur, een aanklacht en een alternatief, Anselmus Poneli
Uitgeverij Aspekt, Soesterberg 2016
ISBN 9 789461 539861
Paperback met illustraties in kleur en notenapparaat.
166 pagina’s
€ 16,95
Beeldende Architectuur
Architect en beeldend kunstenaar Anselmus Poneli is het niet altijd eens met de tegenwoordige maatschappelijke normen, waarden en kunstvormen. Eerder al schreef Poneli over zijn ongenoegen jegens de maatschappij in zijn werk Het Toekomst Manifest. Hierin na verscheen De Stam waarin hij zijnstevige maatschappijkritiek doortrekt naar fotografie, kunst en poëzie. Nu vindt hij dat er iets grondig mis is met de hedendaagse architectuur. Ondanks veel mooie gebouwen vindt hij dat de naoorlogse architectuur niet kan tippen aan die van historische centra. Er is weinig visie en nog minder spiritualiteit volgens hem, reden genoeg om een nieuw boek te schrijven; Beeldende Architectuur, een aanklacht en een alternatief.
In Beeldende Architectuur deelt hij zijn visie met betrekking tot de combinatie van beeldende kunst en architectuur die moet leiden tot meer schoonheid, filosofie en poëzie. Hiermee poogt hij architectuur en stedenbouw met meer beleving en cultuur te bereiken. In het boek zet hij zijn opmerkelijke visie op een zeer persoonlijke manier op papier. Hoewel hij soms zeer terechte aanklachten maakt jegens de moderne bouwstijlen – die aan modegrillen onderhevig zijn en daardoor alles behalve duurzaam zijn – weet hij zijn misnoegen ten opzichte van opdrachtgevers niet onder stoelen en banken te schuiven. Poneli weet in zijn boek immers niet te onderdrukken dat hij teleurgesteld is om bepaalde opdrachten te zijn misgelopen en dat zijn visie niet breed gedeeld wordt.
Poneli is als architect dan ook diverse keren voor de keuze gesteld om mee te gaan met het plan van de opdrachtgever of zelf invulling aan de opdracht proberen te geven. Uiteindelijk vond hij zijn roeping als architect in wellness. Daar kon hij zijn gevoel voor sfeer, warmte en schoonheid kwijt. Gaandeweg ontwikkelde Poneli zijn filosofie van de ‘beeldende architectuur’ en dat wil hij nu uitdragen, zodat de architectuur weer die magistrale uitstraling krijgt van vroeger.
Zijn boek heeft terecht als ondertitel Een aanklacht en een alternatief. Poneli weet namelijk zeer goed te beargumenteren wat er mis is met de hedendaagse architectuur en geeft ook duidelijke voorbeelden hoe deze negatieve tendens met behulp van zijn visie ten goede gekeerd kan worden. Naar mijn mening heeft de auteur te weinig afstand kunnen doen van deze professionele visie. Door het vele gebruik van de ik-vorm en het meermaals aangeven dat zijn visie niet gesteund werd of dat ontwerpen geen doorgang vonden, proef je helaas een zure nasmaak in het boek. Desalniettemin is het boek zeer vlot geschreven en rijkelijk geïllustreerd. En of je het nu eens bent met Poneli of niet, het is een interessant werk voor een ieder die geïnteresseerd is in architectuur.
Vera Weterings