Waar vindt de grappendag 1 april zijn oorsprong in? Het verhaal gaat dat deze geschiedenis teruggaat tot 1852 toen Paus Gregorius XIII de Gregoriaanse kalender werd ingevoerd. Voor die periode werd het nieuwjaar gevierd van 25 maart tot 1 april, met de overgang naar het nieuwe kalendersysteem werd deze viering verplaatst naar 1 januari. Toch waren er nog steeds velen die het nieuwe kalendersysteem weigerden te ervaren, deze personen kregen dan uitnodigingen voor niet gehouden feestjes. In Frankrijk werd deze dag ‘poisson d’avril’ genoemd, in Engeland ‘April Fool’s Day’, in Duitsland ‘Narrentag’ en in Rusland ‘Dyen’ Doeraka’ (letterlijk: dag van de dommerik).

Bovenstaand verhaal is echter niet het enige verhaal dat de herkomst van 1 april claimt. Een ander verhaal gaat terug tot 1508 toen in een Franse bron de eerste 1 aprilgrap werd vermeld. In een Nederlandse bron werd de 1 aprilgrap voor het eerst in 1539 gespot. Deze bron was afkomstig van een gedicht van de rederijker Eduard de Dene uit Gent. In Nederland denkt men echter bij 1 april eerder aan 1 april 1572, vanwege het gezegde: op 1 april verloor Alva zijn bril. Dit was de dag dat de watergeuzen Den Briel veroverden op de Spanjaarden.

De 1 aprilgrappen worden in Nederland en andere landen nog steeds volop gehouden. Steeds meer media proberen op deze dag met een originele grap te komen. Zelfs het polygoon-bioscoopjournaal van 1958 deed al mee aan deze traditie. Zij berichtten dat er in Zuid-Limburg een nieuw onderaards grottenstelsel was ontdekt. In 1961 berichtte het NTS-journaal dat de veerboot Enkhuizen-Stavoren door Friese actievoerders was gekaapt.

Niet elke grap valt echter in de smaak. Zo was vorig jaar veel commotie over een 1 aprilgrap waarin het Openluchtmuseum in Arnhem centraal stond. Het bericht vermelde dat het museum een boerenhoeve uit de gemeente Loppersum zou hebben nagebouwd met een trillende vloer en geluideffecten. Een bovenste beste beving-beleving werd de attractie in de berichten genoemd. Goningers en de organisatie van het museum waren echter niet gecharmeerd van de grap, waardoor kranten die in de grap waren getrapt een rectificatie dienden te publiceren.

Vera Weterings