Coevorden was als vestingstad één van de weinige versterkingen in het noorden van de vroegmoderne Republiek. Ideaal gelegen op een zandrug en op een kruising van de weinige wegen die door de grote moerassen in het zuidoosten van Drenthe liepen, fungeerde de stad als het ware als slot op de deur van de Nederlandse Republiek en zorgde zij voor bescherming van het Friese achterland en was onmisbaar bij het onderhouden van de verbindingen met de stad Groningen. Ten tijde van de Nederlandse Opstand wisselde Coevorden vanwege haar strategische belang verschillende malen van kant. Aan het eind van de zeventiende eeuw werd de vesting Coevorden aangepast aan de moderne tijd, en naar de inzichten van de militair-ingenieur Menno van Coehoorn.

Zoals wel vaker bij gemoderniseerde vestingen het geval was, werd de ‘onneembaarheid’ van de nieuwe verdedigingswerken nadien niet meer op de proef gesteld. Tot haar opheffing als vesting met de introductie van de Vestingwet in 1874  heeft Coevorden na Coehoorns aanpassingen dan ook geen grootschalige belegering meer meegemaakt.

Vandaag de dag is een rondje Coevorden echter nog altijd de moeite waard. Het circulaire stratenpatroon dat geïntroduceerd werd in de tijd van de Republiek is nog altijd zichtbaar in het straatbeeld, en in een wandeling langs de voormalige stadswallen is aan een aan de Opstand gewijd monument te zien dat men het roerige verleden als vestingstad nog niet vergeten is.

Een bezoek aan het Stedelijk Museum Coevorden mag zeker niet ontbreken. Op een erg aantrekkelijke manier wordt hier de militaire geschiedenis van de stad in beeld gebracht, in een kleine maar erg interessante tentoonstelling waarin archeologische opgravingen en digitale reconstructies de boventoon voeren. Ook is momenteel een tijdelijke tentoonstelling te zien over de geschiedenis van de vesting in prenten. Hierin zijn vooral prenten van belegeringen uit de 16^e en 17^e eeuw te zien, een echte aanrader voor de liefhebbers van grafiek en vestingbouw. Een dagje Coevorden mag op de palmares van de Nederlandse geschiedenisliefhebber dan ook zeker niet ontbreken.

Wouter van Dijk

De tentoonstelling Coevorden in de oorlogspers van de zeventiende eeuw is nog tot en met 25 september 2015 te zien in Stedelijk Museum Coevorden