Zaltbommel is een beetje de stad van Fiep Westendorp. Zij werd hier namelijk op 17 december 1916 geboren. Hier groeide ze op in een onderwijzersgezin en wist ze al vroeg dat ze illustratrice wilde worden. Zo ging Fiep na de HBS naar de Koninklijke School voor Kunst, Techniek en Ambacht in Den Bosch (1938) en de Academie voor Beeldende Kunst in Rotterdam (1940). Al in 1937 kreeg ze haar eerste officiële opdracht. Toen mocht ze de VVV-gids van Zaltbommel illustreren.

Fiep Westendorp was met hart en ziel illustratrice. Ze heeft meer dan zesduizend tekeningen gemaakt en meer dan tweehonderd boeken geïllustreerd. Met tomeloze energie, liefde en grote precisie creëerde ze een eigen wereld die altijd ten dienste stond van het verhaal dat ze illustreerde. Zo lette ze er altijd op dat ze niet het hoogtepunt van het verhaal afbeeldde: de ‘pointe’ was voor de auteur. Welbewust koos Fiep Westendorp voor een leven in de schaduw van Annie M.G. Schmidt. Wel kreeg ze in 1982 de erepenning van de stad Zaltbommel. Daarnaast werd er in haar geboorteplaats in 1995 een beeld van Jip en Janneke onthuld en in 2009 een laan naar haar vernoemd. Fiep hield niet van competities, publiciteit en interviews:

‘Laat mij maar tekenen, dat is het fijnste dat er is. Als ik teken zit ik in mijn privéhemeltje.’

Westendorp vond het dan ook niet erg wanneer Schmidt als enige werd beloond voor hun werk: ‘Prijzen geven maar gedonder en van zo’n prijsuitreiking word ik alleen maar doodnerveus,’ zei ze bij de uitreiking van de Oeuvre Prijs. Pas na de dood van Schmidt in 1995 kreeg ze meer erkenning. Fiep Westendorp is vooral bekend geworden met haar illustraties voor de Jip en Janneke-verhalen van Schmidt en voor de verhalen van Mies Bouhuys over de poezen Pim en Pom.

In Fieps geboorteplaats staat het Stadskasteel Zaltbommel, het monumentale Maarten van Rossemhuis, vernoemd naar de bouwer van het stadskasteel de Gelderse veldheer Maarten van Rossem (1490-1555). In het museum kunnen bezoekers kennismaken met de rijke geschiedenis van de zestiende-eeuwse Bommelerwaard en Maarten van Rossem. Ook bevindt zich op de bovenverdieping van het museum een permanente expositie over het leven en werk van Fiep Westendorp. Het museum bezit namelijk een uitgebreide collectie drukwerk en voorwerpen van Jip & Janneke en andere creaties van Annie en Fiep. Zo ook de ontwerptekening voor een fictieve paddenstoelententoonstelling die Fiep een tien opleverde voor het vak ‘decoratief tekenen’ tijdens haar eindexamen van de Koninklijke School voor Kunst, Techniek en Ambacht in Den Bosch. Daarnaast is een deel van de woon- en werkkamer waar Fiep al haar sprekende en ontroerende tekeningen maakte te zien.

Vera Weterings

Geïnteresseerd in Fiep Westendorp? Ik schreef een biografische schets voor 1001 Vrouwen. Lees het lemma hier!

Ook kun je op onze site een boekrecensie vinden van Blikvangers. Omslagen, affiches, reclame. Tekeningen van Fiep Westendorp samengesteld door Gioia Smid