Wat waren ze indrukwekkend! De Reuzen van Royal de Luxe die afgelopen weekend de hoofdstad van Friesland veroverden. Na wereldsteden als Barcelona, Berlijn en Londen vond de Nederlandse première van deze metershoge marionetten plaats in de Friese hoofdstad, die dit jaar tevens is uitgeroepen tot culturele hoofdstad van Europa.

Royal de Luxe is een buitengewoon straattheatergezelschap dat de wereld overvliegt met hun indrukwekkende reuzen. Deze metershoge marionetten steken ver boven de huizen uit en wandelen niet alleen, maar spelen met hun omgeving. Het theatergezelschap is uniek en bestaat uit uitvinders, stuntlieden, dichters en metaalbewerkers. Royal de Luxe laat zich voor hun verhalen inspireren door de lokale folklore. Directeur en creatief brein achter het gezelschap is Jean-Luc Courcoult. Hij bezocht Leeuwarden jaren geleden al om te bepalen of de straten en ambiance van de Friese hoofdstad een passend decor zouden vormen voor zijn straattheater. Courcoult tijdens een persconferentie in Madurodam: “Ik zag in Friesland een wilde, woeste tederheid en eenzaamheid. Die uitstraling heb je niet overal. Het voelt alsof je aan het einde van de wereld bent. Het klikte.” Na zijn eerste bezoek aan Leeuwarden is hij diverse keren teruggekomen om aan de Friese editie van het reuzenverhaal te werken, wat uiteindelijk resulteerde in het verhaal ‘De Grote Schaats in het IJS’.

In de stad is langs het water een gigantisch ijsblok te vinden van zes bij drie meter. Volgens de legende werd het uitgezaagd om de oudste schaatsen die ooit werden gevonden intact te houden. De schaatsen waren enorm. Het glijvlak bestond uit een dijbeen van een mammoet met daarop een schoen vervaardigd uit de huid van het beest. De monumentale afmetingen van de schoenen van de schaatsen wezen erop dat de schaats moest toebehoren aan een reus, de reuzenduiker. Volgens de legende zou de reuzenduiker de Friezen hebben geholpen met hun strijd tegen het water. Met hulp van de goden zou hij bergen hebben opgepakt om die vervolgens als modder bij de door mensen gemaakte dijken en terpen neer te smijten als extra bescherming tegen het water. In een sneeuwstorm verdween hij echter, jaren later in 2018 kwam zijn dochter naar Leeuwarden om haar vader , de Duiker, in de straten van de stad te zoeken.

Op vrijdag startte de zoektocht en ontwaakte het Kleine Reuze Meisje samen met haar hond Xolo op de kruising tussen de Sophialaan en de Lange Marktstraat. De Duiker werd wakker op de Willemskade. Op vrijdag vonden de twee elkaar echter niet. Wel was het dwalen door de Leeuwarder straten een hele belevenis. De reuzen zijn gigantische marionetten die door de straten worden geleid, nee ze leven! Ze kijken toeschouwers aan, nemen een douche, dansen en slapen.

Zaterdag werd de Duiker wakker op het Zaailand en het Kleine Reuze Meisje samen met hond Xolo ontwaakte bij het Cambuur Stadion. Dit Kleine Reuze Meisje is staand zeker 5,5 meter hoog en heeft twintig mensen nodig om in beweging te komen met haar gewicht van 800 kilo. Ze is gemaakt van staal, populieren en limoenhout. Haar beste vriend is Xolo de hond die tijdens een show in Guadalajara in Mexico uit een blok ijs is gesmolten. Xolo is een Mexicaanse hond, die door de Azteken wordt beschouwd als een heilig dier. Net als een echte hond kwispelt hij met zijn staart, kan hij zich achter zijn oren krabben en hangt zijn tong geregeld uit zijn mond. Xolo weegt maar liefst 350 kilo en is bijna drie meter hoog. Hij heeft dan ook twintig baasjes nodig om hem soepel te laten bewegen. Lopend haalt hij een snelheid van 4,5 kilometer per uur en rennend zelfs bijna zes kilometer per uur. Het meisje loopt daarentegen zo’n 2,5 kilometer per uur. Tijdens zijn ochtendwandeling door Leeuwarden op zaterdagochtend maakte Xolo een sprintje naar de plaatselijke snackbar waar hij een speciaal reuzenworstenbroodje aangeboden kreeg. Hier kon hij heerlijk van genieten toen zijn baasjes even een korte pauze namen. Hij wist zelfs behendig thee te schenken voor zijn baasjes met een theepot in zijn bek.

Het ochtendritueel was een beleving op zich toen de Duiker ontwaakte op het Zaailand. Dit was in mijn ogen de meest indrukwekkende reus met een grootte van maar liefst 11 meter hoog en een gewicht van 3 ton, bestaande uit populieren, limoenhout, leer en staal. Geen wonder dat hij zich ook het langzaamste voortbeweegt met zo’n 2 kilometer per uur en dat hij zo’n dertig lakeien nodig heeft om in beweging te komen. Toen de Duiker wakker werd had hij zijn duikersuitrusting al aan, maar zijn helm nog niet op. Hierdoor was zijn gezicht nog even goed te zien en kon de wind nog door zijn haren waaien. De Duiker heeft namelijk haar gemaakt van paardenhaar en wenkbrauwen van bezemstro. Zijn ogen werken op kleine motoren en zijn gemaakt van straatlantaarns. Voor het opdoen van zijn helm kreeg hij hulp van zijn lakeien die vanaf een stellage achter hem afdaalden om de helm op zijn hoofd te takelen. Eenmaal met zijn helm op had hij zijn duikersuitrusting in volle glorie aan en waren alleen zijn onderarmen en handen nog onbedekt. Onder begeleiding van een steampunkachtige band in een open truck start de Duiker zijn tocht door de Leeuwarder straten. Zijn lakeien hebben het zwaar in het warme weer. In hun rood velourse livreien zorgen zij ervoor dat de Duiker zich langzaam voortbeweegt. Maar liefst vijf koppels zijn nodig om zijn benen te bedienen. Zij wisselen elkaar af en springen beurtelings aan een touw vanaf de stellage de straat op om de benen van de reus op te tillen en hem aan de wandel te brengen. De stellage achter de Duiker heeft meerdere verdiepingen. Boven de lakeien die zijn benen bedienen bevinden zich een stuk of vijf mensen voor het hoofd en de armen. De overige lakeien lopen op de grond. Het geheel is betoverend om te zien.

Uiteindelijk vond het Kleine Reuze Meisje haar vader de Duiker aan het einde van de tweede dag, zodat ze zondag het parcours door de stad gezamenlijk konden afleggen. Het was een bijzondere show die je niet had mogen missen. De reuzen van Royal de Luxe zijn een unieke ervaring, zo wonderlijk dat de sensatie van de belevenis haast niet in woorden is uit te drukken.

Vera Weterings