De Hermitage Amsterdam is gevestigd in een bijzonder gebouw aan de Amstel. Het is diezelfde Amstel waar door de eeuwen heen verschillende historische gebeurtenissen hebben plaatsgevonden. Met het idee om letterlijk door de vensters van de Hermitage naar de Amstel te kijken en de geschiedenis van het gebouw, de stad en de Amstel te tonen is de nieuwe permanente attractie Panorama Amsterdam, City Time Lapse donderdag 24 augustus 2017 geopend.
Panorama Amsterdam is een multimediale panoramavoorstelling die de bezoeker in slechts acht minuten meeneemt door de geschiedenis van het Amsterdam van de dertiende eeuw tot nu. Hoewel het gebouw pas in 1683 werd neergezet, start de voorstelling al eerder om te laten zien hoe de Amstel al eeuwen als ader door de stad loopt. Toen op 18 oktober 1680 koopman Barent Helleman overleed was dat het begin van het huidige pand waar de Hermitage in is gevestigd. Helleman liet 90.000 gulden na aan de Amsterdamse diaconie, de stad schonk een stuk grond en stadsbouwmeester Hans Jansz. van Petersom realiseerde in 1683 het Diaconie Oude Vrouwen Huys. Het tehuis voor de ‘oude besjes’ is een typisch voorbeeld van Nederlandse armenzorg en ook de vorm die het gebouw aannam past prima in de Nederlandse traditie van schamele ingangen voor belangrijke gebouwen, aldus historicus Herman Pleij. Hoewel het gebouw imposant is met zijn 102 meter brede gevel, is de ingang nauwelijks te vinden.
Tot in de twintigste eeuw was de kerkzaal de op één na grootste zaal van de stad. Behalve dat er iedere zondag een kerkdienst was en er dagelijks werd gegeten door de bewoners, vonden hier officiële feesten en ontvangsten van hoogwaardigheidsbekleders plaats. Leden van het Koninklijk Huis en Sir Winston Churchill zetten voet in het gebouw aan de Amstel, dat in 1953 de naam ‘Amstelhof’ kreeg. Ondanks vele verbouwingen kon het gebouw eind twintigste eeuw niet meer voldoen aan de eisen voor passende pleegzorg. In 2007 werden de laatste bewoners overgeplaatst naar andere tehuizen en in de twee jaren die daarop volgden werd het gebouw omgebouwd tot een state of the art museumgebouw. Op 20 juni 2009 werd de Hermitage Amsterdam voor publiek geopend als museum.
In de multimediale presentatie wordt dit verhaal van het gebouw verteld, maar krijgt de bezoeker ook een indruk van wat er ondertussen in de stad gebeurde, het is dan ook goed merkbaar dat de Hermitage voor dit project nauw heeft samengewerkt met het Stadsarchief Amsterdam en het Amsterdam Museum. Zo wordt getoond hoe in de Gouden Eeuw de grachtengordel werd aangelegd, de stad gonsde van handel, trotse burgers, schutters en regenten en aan de oostzijde charitatieve instellingen verrezen. Ook is er aandacht voor de bezoeken van tsaar Peter de Grote, Napoleon, The Beatles en Nelson Mandela aan Nederland. De voorstelling toont een mix van historisch beeldmateriaal, films, afbeeldingen van schilderijen en animaties en is precies voor de kamer in de Hermitage gemaakt. Dit is maar al te goed merkbaar als vlak na de beelden van de jaarlijkse Canal Parade en het Bevrijdingsfeest aan het einde van de voorstelling de projectieschermen verdwijnen en de ramen zichtbaar worden en je zelf de Amstel kunt aanschouwen. Een beeld zegt meer dan duizend woorden. De kracht van beeld wordt maar al te duidelijk in deze vogelvlucht door een paar eeuwen Amsterdamse stadsgeschiedenis in de Hermitage.
Vera Weterings