De zomerpresentatie Reis in de tijd is ook in 2017 weer te bezoeken in De Nieuwe Kerk Amsterdam. Het is een tentoonstelling die sinds 2014 elke zomer terugkeert en inmiddels al door zo’n 100.000 bezoekers is gezien. Zoals elk jaar zal om twaalf uur het orgel spelen, nieuw dit jaar is dat er twee schermen zijn opgehangen waardoor bezoekers de organist ook daadwerkelijk kunnen zien spelen. Ook is het orgel onlangs gerestaureerd en tijdens deze tentoonstelling weer in volle glorie hersteld. Tijdens de terugkerende tentoonstelling Reis in de tijd wordt anders dan in de wintertentoonstellingen geen grote expositie neergezet met opvallende vormgeving en een veelvoud aan objecten. Nee, deze expositie toont de schoonheid van de kerk en wekt de geschiedenis van de kerk met verhalen tot leven.

Elk jaar wordt de tentoonstelling uitgebreid met een permanent element dat het volgende jaar bij de tentoonstelling zal terugkeren. Dit jaar is er voor gekozen om het citaat van P.C. Hooft voor het voetlicht te plaatsen. Het citaat werd op zondag 16 maart 2003, de 422^ste geboortedag van de dichter, onthuld door schrijfster Hella s. Haasse. De gedenktekst werd toen ter gelegenheid van de Boekenweek onthuld en is tot vandaag de dag voor bezoekers een monument voor een van de grootste Nederlandse schrijvers. P.C. Hooft trouwde op 23 mei 1610 in De Nieuwe Kerk en werd er in 1647 in het Hoogkoor begraven.

Naast een permanente toevoeging van de tentoonstelling wordt elk jaar ook gekozen voor een incidenteel accent. Aangezien het in 2017 exact vijfhonderd jaar geleden is dat Luther de Reformatie ontketende heeft De Nieuwe Kerk kunstenaar Joseph Semah uitgenodigd een reactie op Luther te ontwikkelen. Het is een thema dat goed past binnen de geschiedenis van De Nieuwe Kerk aangezien deze na de Reformatie van katholiek protestants werd. Toen de protestantse gemeenschap in 1980 uit de kerk vertrok is die de kunstkerk geworden zoals we hem tegenwoordig kennen.

Voor de installatie bij de tentoonstelling Reis in de tijd in het Lutherjaar kreeg Semah geheel de vrije hand van De Nieuwe Kerk. Dit heeft ervoor gezorgd dat Semahs artistieke geest zonder remmingen een unieke installatie kon ontwikkelen: On Friendship / (Collateral Damage) II – The Guardians of the Door. Het resultaat is een lange tafel in De Nieuwe Kerk die tijdens de opening van de tentoonstelling samen met het publiek tijdens een performance vorm kreeg. Het gaat om een 33 meter lange tafel met 95 eieren en 5.000 meter witte draden. Deze cijfers zijn symbolisch gekozen. Zo geeft Semah aan dat de 33 meter slaan op de 33-jarige leeftijd die Jezus uiteindelijk bereikte, de 95 eieren verwijzen volgens hem naar de paaseieren waar Luther zelf ook naar verwees en het getal 95 is gekozen vanwege de 95 stellingen die Luther aan de slotkapel in Wittenberg timmerde. Voor 5.000 meter wit garen is symbolisch gekozen aangezien het oude stadscentrum van Jeruzalem zo’n 5.000 vierkante meter beslaat. Een leuk detail is dat de tafel een knipoog is naar de oprichtingsvergadering van de Wereldraad van Kerken in De Nieuwe Kerk in 1948 toen er ook een lange tafel in de kerk was geplaatst. Semah wil met zijn installatie net als de Wereldraad van Kerken de dialoog aan gaan.

Naast de orgelconcerten, de recent toegevoegde focus op het citaat van P.C. Hooft en de tijdelijke installatie van Semah is er net als elk jaar veel meer te zien in De Nieuwe Kerk tijdens Reis in de tijd. Aan de hand van video walls, projecties, een audioguide en begeleidende teksten komt de geschiedenis van de kerk tot leven. Er is aandacht voor historische gebeurtenissen die in de kerk hebben plaatsgevonden en zeehelden die er zijn begraven.

Een reis van zeshonderd jaar geschiedenis van de Beeldenstorm tot de koninklijke ceremonies en van het huwelijk van Marten Soolmans en Oopjen Coppit tot de architectonische details van de kerk. Kortom, een tentoonstelling die voor iedereen wel iets te bieden heeft.

Vera Weterings