Wie wat bewaart

Recensent Vera Weterings

Wie wat bewaart. Twee eeuwen Nederlandse natuurhistorie, Menno Schilthuizen en Freek Vonk

Spectrum | Naturalis, Amsterdam 2020
ISBN 9789000362493

Hardcover, met illustraties in kleur en zwart-wit, (illustratie)verantwoording, literatuur en register
352 pagina’s
€ 24,99

Wie wat bewaart

Als kroon op het tweehonderd jarig bestaan werd Naturalis Biodiversity Center dit jaar uitgeroepen tot Europees Museum van het jaar. De internationale jury van deze oudste en meest prestigieuze Europese museumprijs roemde het museum niet alleen vanwege het indrukwekkende onderzoek en de diverse collecties, maar ook vanwege het wendbare vermogen om zich te transformeren. Naturalis is immers meer dan een museum over de natuur, het is een biodiversiteitsinstituut met een rijke historie zoals ook te zien in de documentaire serie De Toren, maarnog beter verwoord in de publicatie Wie wat bewaart. Dit boek gaat verder waar het museum ophoudt en geeft een kijkje in de eigenzinnige wereld van twee eeuwen Nederlandse natuurhistorie achter de gesloten deuren van de collectietoren en in de werkkamers van de onderzoekers, conservatoren en tentoonstellingsmakers.

Het boek laat de lezer kennismaken met de vele wetenschappers, verzamelaars en natuurliefhebbers die een bijdrage hebben geleverd aan de uitbreiding en het behoud van de collectie van Naturalis. Deze collectie vindt zijn oorsprong in 1820, toen koning Willem I het Rijksmuseum van Natuurlijke Historie oprichtte. Wat begon als een bescheiden naturaliënkabinet groeide de afgelopen tweehonderd jaar uit tot een kolos van internationale allure.

Ondanks dat Wie wat bewaart de geschiedenis van Naturalis vertelt, is het geen traditionele historiografie. Het boek is niet strikt chronologisch opgebouwd en bevat ook geen uitputtend archiefonderzoek. Het is meer een boek vol verhalen over toen en nu aan de hand van diverse thema’s en objecten. Elk object vertelt een verhaal, soms een persoonlijk verhaal over de passie en romantiek van ontdekkingsreizen en de spanning van het nieuwe, nog niet ontdekte. Soms zijn het meer wetenschappelijke verhalen over de inzichten die de gigantische collectie van Naturalis te bieden heeft. Al met al geeft het boek aan de hand van rijkelijk geïllustreerde verhalen een toegankelijk inkijkje in een bijzondere organisatie en zal het menig natuurliefhebber amuseren nieuwe wetenswaardigheden bieden over deze schatkamer van de Nederlandse biologie.

Vera Weterings